Varsayılan 1962 yılından 2004 Kasım Ayına Kadar Sayısal Kanun Listesi

DEVLET İSTATİSTİK ENSTİTÜSÜNÜN GÖREV; YETKİ VE
KURULUŞU HAKKINDA KANUN (1)
Kanun Numarası : 53
Kabul Tarihi : 13/6/1962
Yayımlandığı R.Gazete : Tarih : 23/6/1962 Sayı: 11136
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 5 Cilt: 1 Sayfa: 953
*
* *
Bu Kanun ile ilgili olarak Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren
yönetmelik için, "Yönetmelikler Külliyatı" nın kanunlara göre
düzenlenen nümerik fihristine bakınız.
*
* *

Madde 1 - (8/6/1984 tarih ve 219 Sayılı KHK.`nin 1. maddesi ile yeniden
düzenlenmiştir.)

Madde 2 - (8/6/1984 tarih ve 219 Sayılı KHK.`nin 2. maddesi ile yeniden
düzenlenmiştir.)

Madde 3 - (8/6/1984 tarih ve 219 sayılı KHK.`nin 26. maddesi ile yeniden
düzenlenmiştir.)

Madde 4 - (8/6/1984 tarih ve 219 sayılı KHK.`nin 28. maddesi ile yeniden
düzenlenmiştir.)

Madde 5 - İstatistik teknik ve metodolojisinin geliştirilmesi ve yeter ve
kalifiye personel temini amaciyle;
a) Enstitü, görgü, bilgi ve ihtisaslarını geliştirmek gayesiyle yurt için-
deki öğretim kurumlarına veya yabancı memleketlere eleman gönderebilir.
b) Enstitü, istatistik ile ilgili personelin bilgisini artırmak ve memle-
kette istatistik kültürünü geliştirmek üzere pratik ve teorik kurslar açabilir,
milli ve milletlerarası istatistik eğitim merkezi kurabilir ve bu konuda millet-
lerarası teşekküller, yerli ve yabancı üniversitelerle yakın bir işbirliği yapar.
-------------------
(1) Bu Kanunun, 8/6/1984 tarih ve 219 sayılı "Devlet İstatistik Enstitüsü Baş-
kanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname" ile
düzenlenmeyen hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı, söz konusu Kanun
Hükmünde Kararnamenin 36 ncı maddesinde hükme bağlanmıştır.
c) Enstitü, uzun süreli eleman ihtiyacı için yurt içinde ve dışında Enstitü
hesabına burslu öğrenci okutabilir.
d) Kurulacak istatistik eğitim merkezinin görevleri, programı, eğitim süre-
leri ve yetiştirilecek elemanlara verilecek diploma ile tanınacak haklar, Devlet
İstatistik Enstitüsünce hazırlanıp Milli Eğitim Bakanlığınca teklif ve Bakanlar
Kurulunca kabul edilecek yönetmeliklerle tesbit olunur.

Madde 6 - (8/6/1984 tarih ve 219 sayılı KHK.`nin 30. maddesi ile yeniden
düzenlenmiştir.)

Madde 7 - (8/6/1984 tarih ve 219 sayılı KHK.`nin 29. maddesi ile yeniden
düzenlenmiştir.)

Madde 8 - 10 - (8/6/1984 tarih ve 219 sayılı KHK.`nin 31. maddesl ile yeni-
den düzenlenmiştir.)

Madde 11 - (8/6/1984 tarih ve 219 sayılı KHK.`nin 32. maddesi ile yeniden
düzenlenmiştir.)

Madde 12 - (8/6/1984 tarih ve 219 sayılı KHK.`nin 33. maddesi ile yeniden
düzenlenmiştir.)

Madde 13 - Sayım ve anketlerle ilgili işlerde, bu kanun gereğince görevlen-
dirileceklere ödenecek ücretler, gündelikler veya soru kağıdı başına verilecek
ödenekler, mesai saatleri içinde ve dışında çalıştırılacak memurlara verilecek
zaruri gider karşılıkları ile, her çeşit ödenekler ve Harcırah Kanunu dışında
kalanlara verilecek yolluklar, Bakanlar Kurulu Kararı ile tesbit olunur.

Madde 14 - Devlet İstatistik Enstitüsü memurlarından olup, sayımların ha-
zırlık ve denetleme işlerinde merkezleri dışında çalışanlara, Bakanlar Kurulu
Kararı ile her sayım için bir defaya mahsus olmak üzere, en çok üç aylık tutarı
nispetinde fazla çalışma ücreti ödenebilir.
Birden fazla sayımda görev alanlara verilecek fazla çalışma ücreti, bir yıl
içinde üç aylık tutarını geçemez.

Madde 15 - 18 - (8/6/1984 tarih ve 219 sayılı KHK.`nin 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9,
10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17. maddeleri ile yeniden düzenlenmiştir.)

Madde 19 - 3656 sayılı kanunla bu kanunun eklerine bağlı (1) sayılı cetvel-
lerin İstatistik Umum Müdürlüğü kısmında yazılı kadrolar çıkarılmış, yerine ili-
şik (1) sayılı cetveldeki kadrolar eklenmiştir.
Bu kadrolardan Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanı, Devlet İstatistik Ensti-
tüsü Başkan Yardımcıları, Daire Başkanları, Daire Başkan Yardımcıları, İstatis-
tik Uzmanları, İstatistik Uzman Yardımcıları ve İhtisas Şubesi Müdürleri kadro-
larına yapılacak tayinler 3656 sayılı kanunun 6 ncı maddesine tabidir.
Bu kadrolara aşağıdaki nitelikleri haiz olanlar 32 nci madde gereğince
hazırlanacak yönetmelik ile tesbit olunan esaslara göre tayin edilirler.
a) Yüksek öğrenimini tamamlamış olmak,
b) Bilimsel incelemelere yarıyacak dillerden birini hakkiyle vakıf bulunmak,
c) İstatistik alanında tecrübe veya ihtisası bulunmak.
Bu kadrolardan Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanı, Devlet İstatistik Ens-
titüsü Başkan Yardımcıları, Daire Başkanları, Daire Başkan Yardımcıları, İsta-
tistik Uzmanları, İstatistik Uzman Yardımcıları ile İhtisas Şubesi Müdürleri
kadrolarını işgal edenlere, müktesep maaş derecelerine bakılmaksızın ilişik (2)
sayılı cetvelde yazılı miktarlarda tahsisat verilir.
Bu kadrolara tayin edilenlerden yıllık izinlerini kullananlarla, yurt içi
ve yurt dışına geçici bir görevle gönderilenler hariç, görevleri başında bulun -
mıyanlara görevlerinden ayrı bulundukları sürece tahsisat verilmez.
Hastalık sebebi ile görevi başına gelemiyenlere, bu yüzden görevlerine devam
etmedikleri günlerin toplamı bir yılda altmış günü geçmemek kaydı ile bu tahsi-
sat ödenir.
Tahsisatla ilgili diğer hususlarda 5017 sayılı kanunun 3 üncü maddesi hükmü
uygulanır.

Madde 20 - (8/6/1984 tarih ve 219 Sayılı KHK.`nin 34. maddesi ile yeniden
düzenlenmiştir.)

Madde 21 - Tasnif, teksir ve matbaa, bakım ve tamir işlerinde fiilen makina
başında çalışanlara, aylıklarının dörtte birine kadar makina zammı verilebilir.

Madde 22 - Bu kanunda sayılı görevler, Enstitü memurlarının asli görevleri
olup, kendilerine Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanı tarafından ek olarak ve-
rilecek görevlerin ifası da mecburidir. Başkan, gerekirse herhangi bir memuru
dilediği görevde çalıştırabilir.

Madde 23 - 24 - (8/6/1984 tarih ve 219 sayılı KHK.`nin 31. maddesi ile yeni-
den düzenlenmiştir.)

Madde 25 - (8/6/1984 tarih ve 219 sayılı KHK.`nin 18. maddesi ile yeniden
düzenlenmiştir.)
Yasaklılık hükümleri:

Madde 26 - Türkiye`de istatistik toplama görevi Devlet İstatistik Enstitüsü-
ne aittir. Genel bütçeye dahil daireler ancak kendi ihtiyaçları için istatistiki
malümat derleyebilirler. Bu dairelerin kendi ihtiyaçları için fakat kendi kuru-
luşları dışından istatistiki malümat derleyebilmeleri, Devlet İstatistik Ensti-
tüsünün muvafık mütalaa vermesine ve Başbakanın iznine bağlıdır.
Bu daireler kendi kuruluşları içinden veya dışından derlemiş oldukları malü-
matı kendi kuruluşları dışında kullanmak veya neşretmek için Devlet İstatistik
Enstitüsünün muvafakatını alırlar.
Katma bütçeli daireler, İktisadi Devlet Teşekkülleri, özel idareler ve be-
lediyelerle bunlara bağlı teşekküller ve özel kanunlarla kurulu kurumlar yalnız
kendi ihtiyaçları için gerekli istatistik bilgilerini toplayabilirler. Ancak bu
bilgilerin toplanması için kullanılacak formüler, soru kağıdı ve sair belgelerin
hazırlanması ve bu belgelerin bir defadan fazla kullanılmasında ve toplanan bil-
gilerin yayınlanmasında Devlet İstatistik Enstitüsünün muvafakatını almaları
şarttır.

Madde 27 - Enstitü, toplanan istatistik bilgilerinden kişisel ve özel nite-
likte bulunanları, resmi veya özel herhangi bir makama vermekten veya açıklamak
ve yayınlamaktan yasaklıdır. Bu bilgileri toplıyan ve düzenliyen memurlar dahi,
kesin bir saklılık göstermeğe mecburdurlar.
Kişisel ve özel nitelikte olmasa dahi, Devlet İstatistik Enstitüsünce top-
lanan istatistik bilgileri, yayınlanmadan önce, Devlet İstatistik Enstitüsü Baş-
kanı dışında hiç bir görevli herhangi bir şahsa veya makama veremez.
Bu bilgiler istatistik amaçları dışında kullanılamaz ve subut vasıtası ola-
maz.
Cezai hükümler:

Madde 28 - Bu kanunda belirtilen hizmetlerin yapılmasında savsaklama ve
kusuru görülen memur ve hizmetliler Ceza Kanununun 230 uncu maddesine göre
cezalandırılırlar.

Madde 29 - 27 nci maddede yazılı yasaklara aykırı hareket eden memur ve hiz-
metliler on beş günden iki aya kadar hafif hapis cezası ve elli liradan iki yüz
liraya kadar hafif para cezası ile cezalandırılır. Tekerürü halinde verilecek
ceza evvelce verilen cezanın iki katından az olamaz. Her iki halde de doğan za-
rar ve ziyan ödettirilir.

Madde 30 - İstenilen bilgileri belirli süre içinde veya doğru olarak veya
gerektiği şekilde, geçerli bir özrü olmaksızın vermiyen resmi veya özel sektöre
dahil şahıslarla, şirket veya kurumların müdür veya temsilcileri bir haftadan
iki aya kadar hafif hapis cezası ve iki yüz liraya kadar hafif para cezası ile
cezalandırılırlar. Tekerrürü halinde bu cezalar evvelce verilenlerin iki katın-
dan aşağı olamaz.

Madde 31 - Nüfus sayımlarında geçerli bir özre dayanmaksızın sayım ve kont-
rol memurluğu görevini yapmaktan kaçınanlara elli liradan iki yüz liraya kadar
ve sayım işleri hakkında tesbit olunan esaslara aykırı hareket edenlere veya
sorulara cevap vermiyenlere veyahut bilerek gerçeğe aykırı cevap verenlere yüz
liradan beş yüz liraya kadar hafif para cezası hükmolunur.
Tarım sayımı ve anketlerindeki sorulara, belli edilen süre içinde, geçerli
bir özre dayanmaksızın cevap vermiyenlere veya bilerek gerçeğe aykırı cevap ve-
renlere, yüz elli liradan beş yüz liraya kadar hafif para cezası hükmolunur.
Sanayi ve iş yerleri sayım ve anketleri ile, diğer her çeşit sayım ve anket-
lerdeki sorulara, belli edilen süre içinde, geçerli bir özre dayanmaksızın cevap
vermiyen veyahut bilerek gerçeğe aykırı cevap veren gerçek ve tüzel kişilere,
iki yüz elli liradan bin liraya kadar hafif para cezası ve bu gerçek veya tüzel
kişilerin işlemlerini fiilen yöneten sorumlu müdür veya memurlarına bir hafta-
dan iki aya kadar hafif hapis cezası verilir. Tekerrürü halinde verilecek ceza
evvelce verilenlerin iki katından aşağı olamaz. 29 ve 30 uncu maddelerle bu
maddede cezaları belirtilmiş olan suçlara ait davalar Sulh Ceza Mahkemelerinde
görülür.
Tüzel kişiler hakkında verilecek para cezaları, Amme Alacaklarının Tahsil
Usulü Hakkındaki Kanun hükümleri uyarınca tahsil olunur.
Genel sayımlar ile diğer sayımlar ve anketlerde görevlendirilmek üzere ye-
tiştirme kurslarına katılan kimseler, görevlerini geçerli bir özre dayanmaksızın
yapmaktan kaçındıkları takdirde yetiştirilmeleri için yapılan giderler kendile-
rine ödettirilir.
Çeşitli hükümler:

Madde 32 - Bu kanunun uygulanması ile ilgili hususlar, yönetmeliklerle
düzenlenir.

Madde 33 - 1 Şubat 1930 tarihli ve 1554 sayılı İstatistik Umum Müdürlüğünün
salahiyet ve vazifeleri hakkında kanun,
20 Mayıs 1933 tarihli ve 2203 sayılı İstatistik Umum Müdürlüğünün teşkilatı
hakkında kanun,
15 Mayıs 1939 tarihli ve 3604 sayılı İstatistik Umum Müdürlüğü teşkilatı
hakkındaki 2203 sayılı kanuna bağlı (B) cetvelinde bazı tadilat yapılması hak-
kında kanun,
23 Mart 1950 tarihli ve 5622 sayılı Sayımlar Kanunu,
23 Mart 1950 tarihli ve 5629 sayılı, 1554 sayılı kanuna iki madde eklenmesi
hakkında kanun ve 13 Nisan 1955 tarihli ve 6534 sayılı, 5622 sayılı Sayımlar
Kanununun 1, 10, 11 inci maddelerinin tadili hakkındaki kanun ile,
23/2/1961 tarih ve 248 sayılı kanun ile 9/8/1961 tarih ve 345 sayılı kanun
hükümleri saklı olmak üzere diğer kanunların bu kanuna aykırı hükümleri kaldı-
rılmıştır.

Ek Madde 1 - (25/6/1973-1760/1 md. ile gelen Ek Md. hükmü olup, teselsül
için numaralandırılmıştır.)
Devlet İstatistik Enstitüsü özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç
gösteren geçici işlerinde, zaruri hallere münhasır olmak üzere, Maliye Bakanlığı
ile Devlet Personel Dairesinin görüşlerine dayanarak Bakanlar Kurulu Kararı ile
sözleşmeli yerli ve yabancı personel çalıştırabilir.

Geçici Madde 1 - Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihte İstatistik Genel Mü-
dürlüğünde çalışan memurlar, kazanılmış hakları saklı tutulmak kaydı ile bu
kanuna bağlı (1) sayılı cetveldeki kadrolara yeniden tayin edilirler.
Yeni tayinler yapılıncaya kadar, bu memurların almakta oldukları aylıkları-
nın ödenmesine devam olunur. Yeni tayinler yapıldığı tarihte geçici görev, izin
ve hastalık gibi kanuni sebeplerle görevi başında bulunmıyanlardan işe başlama
kaydı aranmaz.

Geçici Madde 2 - Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, İstatistik Genel Mü-
dürlüğünde çalışan memur ve hizmetlilerden:
19 uncu maddedeki nitelikleri haiz bulunanlar bu maddede tayinleri 3656
sayılı kanunun 6 ncı maddesine tabi olduğu belirtilen kadrolara tayin edilebi-
lirler.
19 uncu maddedeki nitelikleri haiz bulunmasalar dahi, halen tecrübe, hizmet
ve ihtisaslarından fiilen istifade edilmekte olanların mezkür kadrolardan ancak
ihtisas şube müdürlüğü kadrolarına tayinleri caizdir.

Geçici Madde 3 - İstatistik Genel Müdürlüğünde Bütçe Kanununa bağlı (D) cet-
veli kadrolarında halen istihdam edilenlerden, Devlet İstatistik Enstitüsü Baş-
kanlığınca maaşlı memuriyet kadrolarına geçirilmeleri uygun görülenlere, 3656
sayılı kanunun 3 üncü maddesi hükmü gereğince girebilecekleri dereceye bu kadro-
larda geçen hizmet sürelerinin her üç yılı için bir derece ilave edilmek sure-
tiyle bulunacak derece maaşı verilebilir.
Ancak, bu gibilere verilecek maaş, tayin edilecekleri memuriyetin kadro
maaşını geçemiyeceği gibi, halen (D) cetvelinde almakta oldukları ücretten de
fazla olamaz.

Geçici Madde 4 - Bu kanun gereğince verilecek aylık ve tahsisat 1962 Bütçe
yılı zarfında İstatistik Genel Müdürlüğü Merkez memurları maaşı ve hizmetliler
ücreti tertibinden ödenir. Bu kanunun 13 üncü maddesi gereğince yapılacak ödeme-
ler için 1962 Bütçe Kanununa bağlı (R) işaretli cetvelin İstatistik Genel Müdür-
lüğü kısmındaki 417 nci bölüm uygulanır.

Madde 34 - Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Madde 35 - Bu kanunun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
53 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Kanun Yürürlüğe
No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş tarihi
-------- ---------------------------------------------------- -------------
1760 -- 3/7/1973




Gelinlik NEDEN BEYAZDIR.

Çocuk annesine sormus: 'Anne gelinlerin giysisi niçin beyaz renkte?' Annesi cevaplamis: 'Beyaz renk masumiyetin ve mutlulugun sembolüdür.' Çocuk tekrar sormus: Teki o zaman damatlar niçin siyah giyiyorlar?'

Eski Roma'da gelinliklerin rengi sariydi. Gelinler yine sari renkte peçe takiyorlardi. Peçe evli ve bekar kadinlari ayirt ediyordu. Ortaçaglarda ise gelinligin rengi üzerinde pek durulmadi. Kumasin kaliteli ve gösterisli olmasi daha önemliydi. Herkes en iyi elbiselerini giyiyordu, renk de herkesin kendi tercihine göreydi.

Beyaz gelinlik adetinin yayginlasmasi 16. yüzyilda olmustur. Bu yillarda kraliyet ailesi gelinlerinin gümüsi renkte gelinlik giymeleri gelenekti. Kraliçe Viktorya bunu reddetti ve beyaz gelinlik giymekte israr etti.

Bundan sonra Ingiliz ve Fransiz yazarlar, beyaz rengin masumiyetin simgesi oldugu konusunu islemeye basladilar. O dönem ahlakina göre bekaret evliligin vazgeçilmez kosulu oldugu için beyaz gelinlik adeti tuttu. Evlenirken beyaz giysi giymek genç kizlarin bekaretlerini topluma ilan etmelerinin vasitasi oldu.

Gelinlikle ilgili bazi batil inançlar da var. Bunlara göre gelinin gelinligini bizzat kendisi dikmesi, damadin dügünden önce gelini gelinlikle görmesi, gelinin gelinligi dügünden önce giymesi ugursuzluk getiriyor.

Söz evlenmeden açilinca evlilik yüzügünden de bahsetmek gerekiyor. Insanlarin evlenince yüzük takmalari eski Misirlilarin inançlarina dayaniyor. Milattan 2800 yil önce Misir'da yasayanlar dairenin veya halka seklindeki cisimlerin, baslangiç ve bitis noktalarinin olmamasi nedeni ile sonsuzlugu temsil ettiklerine inaniyorlardi. Yüzük evliligin sonsuza dek sürecegini simgeliyordu. Sonra bu inanç ve adet Romalilar vasitasi ile iyice yayginlasti. Kazilarda o devirlere ait çok ilginç evlilik yüzüklerine rastlanilmistir.

Evlilik yüzügünün sol ele ve sondan bir önceki parmaga takilmasinin sebebi ise modern tibbin gelismesinden önceki devirlere ait yanlis bir insan anatomisi bilgisidir. O zamanlarda dolasim sistemimizdeki ana damarin sol elimizde bu parmaktan baslayip kalbimize gittigi saniliyordu. Böylece buraya takilan yüzükler evli çiftin kalben bagliligini simgeliyordu. Gerçi simdi damarlarin nereden gelip nereye gittigi biliniyor ama bu da bir adet olarak kaldi.